ار گذشته استفاده از پایگاه داده برای داشتن داده‌های ساختار یافته و حفظ امنیت داده‌ها اهمیت و کاربرد بسیار زیادی داشته است، امروزه نوع جدیدی از پایگاه داده با ویژگی‌های متفاوتی ظهور کرده است که به آن بلاک گفته میشود .تاریخچه بلاک چین به پروژه تحقیقاتی سال ۱۹۹۱ برمی‌گردد که در آن زمان، اولین بار استفاده از بلاک‌چین پیشنهاد شد اما از سال ۲۰۰۹ در بیت کوین استفاده از آن گسترش یافت.

در سال‌های بعد از بلاک‌چین در سایر ارزهای دیجیتال، برنامه‌های کاربردی مالی غیر متمرکز (DEFI)، توکن‌های غیرقابل تعویض(NFT) و قراردادهای هوشمند بیشتر مانند متاورس استفاده شد. بلاک چین یک دفتر کل توزیع شده، غیرمتمرکز و اشتراکی است که به صورت زنجیره‌ای از سوابق بنام بلاک ساخته شده است. هر بلاک در این زنجیره، مسئول ذخیره‌سازی نوعی از اطلاعات (مانند سوابق معاملات) است.

بلاک چین و انواع آن

بلاک چین (Blockchain) از دو کلمه بلاک (Block) و چین (Chain) تشکیل شده است. معنای لغوی بلاک چین، زنجیره بلاک (زنجیره بلوک) است؛ زمانی که در مورد زنجیره و بلاک در بلاکچین صحبت می‌کنیم، در واقع در مورد زنجیره‌‌ایی از اطلاعات دیجیتالی صحبت می‌کنیم و هر بلاک این اطلاعات را در خود نگهداری می‌کند.

هر بلاک اطلاعات مربوط به معاملات مانند تاریخ، زمان، مبلغ خرید شما از سایت و اطلاعات فروشندگان و خریداران در معاملات را ذخیره می‌کند. به جای استفاده از نام واقعی شما در معاملات، خرید شما بدون هیچ گونه اطلاعات هویتی و با استفاده از امضای دیجیتال منحصر به فرد انجام می‌شود. برای مثال، در سایت دیجی کالا با استفاده نام کاربری، خرید شما ثبت می‌شود. هر بلاک کد منحصر به فردی به نام هش را ذخیره می‌کند که برای تشخیص هرگونه فعالیت در بلاک چین است.

دلیل اهمیت بلاک چین

فناوری بلاک چین و کاربردهایش بی نظیر و نامحدود است تقریبا می‌تواند در هر چیزی که تراکنش پذیر باشد از جمله نقل و انتقال پول، کالا یا املاک کاربرد داشته باشد.بلاک چین بزرگترین مانع کلاهبردارن است، ‌ زیرا هر نوع معامله صورت گرفته با تمام جزییات آن در دفتر کل ثبت شده و همه طرفین معامله می‌توانند به این جزییات دسترسی داشته باشند.

امنیت کاربران را چگونه بلاک چین تامین می کند؟

روش های بلاک چین برای ایجاد امنیت و اعتماد کاربران:

بلوک های جدید همیشه به شکل خطی و به ترتیب زمانی اضافه می شوند. بنابراین بلوک های جدید همیشه به پایان بلاک چین اضافه می شوند. هر بلوک در زنجیره دارای موقعیتی است به نام ارتفاع (height).پس از اضافه شدن یک بلوک به انتهای بلاک چین دیگر کار تمام است و برگرداندن و دستکاری بلوک برای تغییر محتوای آن بسیار دشوار خواهد بود.

زیرا هر بلوک با هش اختصاصی به خود، و همچنین هش مربوط به بلوک قبل از آن علامت گذاری شده است.کدهای هش از طریق یک عملکرد ریاضی ایجاد می شوند که اطلاعات دیجیتال را به رشته ای از اعداد و حروف تبدیل می کند. در صورتی که این اطلاعات به هر طریق دستکاری و ویرایش شود، کد هَش نیز تغییر خواهد کرد. فرض کنیم یک هکر سعی کند اطلاعات تراکنش شما را دستکاری کند تا مجبور شوید بهای خرید خود را دوباره بپردازید.

همین که اطلاعات معامله شما ویرایش شود هَش بلوک تغییر می کند؛ بلوک بعدی در زنجیره هنوز حاوی هَش قدیمی است و قاعدتاً هکر باید آن را هم به روزرسانی کند؛ و سپس بلوک بعدی تا آخر به این ترتیب است، محاسبه مجدد همه این هَش ها به قدرت محاسباتی عظیم و غیرقابل تصوری نیاز دارد. به عبارت دیگر، پس از اضافه شدن یک بلوک به بلاک چین، ویرایش آن بسیار دشوار و حذف آن غیرممکن خواهد بود.

انواع بلاک چین

انواع مختلفی از شبکه‌های بلاکچین وجود دارد که در زیر به معرفی آنها پرداخته‌ایم:

• بلاک چین عمومی

در بلاک چین‌های عمومی مانند بیت کوین، همه افراد می‌توانند عضو سیستم شوند و محدودیت دسترسی وجود ندارد. هر کسی می‌تواند محتویات بلاک چین‌های عمومی مانند بلاک چین بیت کوین را مشاهده کند. همچنین، کاربران می‌توانند کامپیوترهای خود را به شبکه بلاک چین متصل کنند. با انجام این کار، هر زمان که یک بلاک جدید اضافه شود، کامپیوترها یک نسخه از بلاک چین را که به طور خودکار بروزرسانی می‌شود، دریافت می‌کنند.

• بلاک چین خصوصی

در بلاک چین‌های خصوصی مانند بلاک چین‌های شرکتی، محدودیت دسترسی به اطلاعات (مانند دستمزد کارمندان) وجود دارد و برای ثبت نام و استفاده از این سیستم، به تایید نیاز دارید.

• بلاک چین کنسرسیومی

بلاک چین کنسرسیوم (Consortium Blockchain) نیمه غیر‌متمرکز است. این بلاک چین‌‌ها زمانی بسیار کاربردی هستند که چند سازمان یا شرکت، قصد شراکت و همکاری با یکدیگر را دارند. آن‌‌ها می‌توانند در این بستر یک فضای مشترک ایجاد کنند و به ‌راحتی اطلاعات را در امنیت کامل با یکدیگر به اشتراک بگذارند.

• بلاک چین هیبرید

نوع دیگری از انواع بلاک چین نیز وجود دارد که ترکیبی از بلاک چین‌‌های عمومی و خصوصی است و به آن بلاک چین هیبریدی (Hybrid Blockchain) می‌گویند.بلاک چین هیبرید از مزایای هر دو نوع این بلاک چین‌ها بهره برده و معایب را به حداقل رسانده است. در این نسخه، اجازه‌ی عضویت با دستور مسئول کنترل کننده‌ی آن صادر می‌شود و میزان اجازه‌ی فعالیت در شبکه نیز با همین روش مشخص می‌شود.

ورود به این شبکه برای عموم آزاد نیست.هر کامپیوتر در شبکه Blockchain یک کپی از بلاکچین دارد. در مورد بیت کوین، میلیون‌ها نسخه از بلاک چین وجود دارد که بین هزاران نفر پخش شده است. گسترش اطلاعات در یک شبکه از کامپیوترها باعث می‌شود که دستکاری اطلاعات دشوارتر شود.با این حال، با نگاهی به بلاک چین بیت کوین متوجه می‌شوید که به اطلاعات کاربرانی که در حال انجام معاملات هستند، دسترسی ندارید. اطلاعات شخصی در مورد کاربران فقط به امضای دیجیتال یا نام کاربری آنها محدود می شود.

چگونه بلاک چین کار می کند؟

برای درک بهتر کارکرد بلاک چین به تراکنش های بیت کوین بپردازیم. بلاک چین تمامی اطلاعات و جزییات تک تک تراکنش‌های صورت گرفته با این ارز دیجیتال را در خود ذخیره می‌کند و اگر یک کاربر بخواهد یک بیت کوین را بیش از دو بار معامله (یعنی کلاهبرداری کند) مانع آن می شود.

هر بلوک زمانی که داده های جدید را ذخیره می کند به بلاک چین اضافه می شود. و این گونه با زنجیره ای از چندین بلوک که بهم وصل شده اند عنوان کلی بلاکچین پدید می آید برای اینکه یک بلوک به بلاک چین اضافه شود، باید چهار اتفاق رخ دهد:

• یک معامله باید انجام شود.
• پس از خرید، معامله شما باید تأیید شود. این کار را شبکه رایانه ها که بیش از هزاران رایانه هستند و در سراسر جهان گسترده اند انجام می دهند. این شبکه از طریق رایانه بررسی می کند که معامله مطابق سفارش شما انجام شده باشد.
• جای ذخیره هر معامله باید در دل یک بلوک باشد. پس از تأیید درستی معامله شما، اطلاعات در یک بلوک اختصاصی ثبت می شود. در آنجا، اطلاعات معامله شما در کنار بی شمار تراکنش مشابه قرار می گیرد.
• به هر بلوک باید هَش (کد) داده شود: پس از تأیید همه معاملات یک بلوک، باید به آن بلوک یک کد شناسایی منحصر به فرد به نام هَش داده شود. پس از گرفتن هَش اختصاصی، آن بلوک به بلاک چین اضافه می شود.

مزایای بلاکچین

فناوری بلاکچین نیز مانند هر تکنولوژی دیگری مزایا خاص خود را دارد. البته اکنون که در سال 2022 هستیم، پیشرفت‌های زیادی در این فناوری رخ داده و در مقایسه با گذشته کارآمدی آن افزایش یافته است. این مسیر در آینده نیز ادامه خواهد داشت و شاهد پیشرفت‌های روزافزون Blockchain خواهیم بود. اصلی‌ترین مزایا که می‌توان برای بلاک‌چین برشمرد، عبارت‌اند از:

• تمرکززدایی بزرگ‌ترین و مهم‌ترین مزیت Blockchain است.
• به کمک این فناوری می‌توان امکان دسترسی آزاد به اطلاعات را برای عموم مشارکت‌کنندگان در یک شبکه فراهم کرد.
• عضویت در شبکه‌های بلاک‌چین عمومی به تأیید یا دریافت مجوز از شخص یا نهاد خاصی نیاز ندارد.
• شفافیت ثبت و ذخیره اطلاعات به‌مراتب افزایش پیدا می‌کند.
• هرچند بلاکچین از نظر تئوری قابل هک شدن است، در عمل احتمال آن نزدیک به صفر است.
• امکان سانسور یا دستکاری اطلاعات در شبکه بلاک‌چین وجود ندارد.
• تمرکززدایی در شبکه‌های بلاک‌چین هزینه‌های پردازش اطلاعات را کاهش می‌دهد.

و در آخر...

شما در این مقاله مفهوم بلاکچین ،دلیل اهمیت بلاک چین ، امنیت بلاک چین ، انواع بلاک چین بلاکچین ، طرز کار بلاک چین و مزایای بلاک چین را آموختید. این فناوری از نظر رشد و فراگیر شدن در صنایع مختلف، قابلیت بسیار زیادی دارد. با توجه به اینکه Blockchain در بازار ارزهای دیجیتال عملکرد موفقی از خود به جا گذاشته است، به نظر می‌رسد در آینده نزدیک باید شاهد به کار بردن آن در حوزه‌های دیگری همچون آموزش، حمل‌ونقل و سلامت باشیم؛ ازاین‌رو، توصیه می‌کنیم نه به‌عنوان فعال بازار رمزارزها، بلکه در جایگاه شهروند جامعه جهانی، دانش خود را در زمینه بلاکچین افزایش دهید

بلاک چین و انواع آن

برای مشاهده مقالات بیشتر در مورد سئو سایت و طراحی سایت به صفحه مقالات سایت پوشش مراجعه نمایید.